Τι πιο ατμοσφαιρικό από ένα αναμμένο τζάκι. Παρά εξάλλου την τεχνολογική εξέλιξη και τις πολλαπλές πια επιλογές για να ζεσταθεί ένα σπίτι, η πατροπαράδοτη θαλπωρή του τζακιού παραμένει ασυναγώνιστη. Ωστόσο, για να προσφέρει αυτή τη θαλπωρή αλλά και τη θέρμανση που πολλοί επιλέγουν και ως αντίποδα στο ακριβό ηλεκτρικό ρεύμα, χρειάζεται η σωστή επιλογή στα ξύλα για τζάκι.

Πόσες φορές δεν έχετε προσπαθήσει να ανάψετε ένα τζάκι χωρίς αποτέλεσμα; Πόσες φορές χρειάστηκε να ανάψετε άπειρα μικρά ξυλαράκια ή διάφορα προσανάματα που υπάρχουν στο εμπόριο αλλά και πάλι οι προσπάθειες απέβησαν άκαρπες; Ή, πόσες φορές αντίθετα, απολαύσατε τη ζεστασιά και τη μοναδική ατμόσφαιρα του τζακιού χωρίς ιδιαίτερο κόπο και επί ώρες;

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, είτε τις άκαρπες είτε τις πετυχημένες, η πιο βασική αιτία ήταν τα ίδια τα ξύλα για τζάκι που χρησιμοποιήθηκαν. Το ξύλο, έχει πράγματι την κύρια ευθύνη σε κάθε άναμμα του τζακιού. Και επομένως, έχει και τον πρώτο ρόλο στην επιλογή σας.

Επιλέγοντας τα κατάλληλα ξύλα για τζάκι

Τύποι ξύλου

Κατ’αρχάς τα ξύλα χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τα σκληρά και τα μαλακά. Η πρώτη κατηγορία, προέρχεται από φυλλοβόλα και πλατύφυλλα δέντρα όπως: καρυδιά, οξιά, δρυς, βελανιδιά, καστανιά, σημύδα. Αντίθετα, τα μαλακά ξύλα προέρχονται κυρίως από κωνοφόρα δέντρα όπως έλατο, πεύκο, αγριόπευκο, τα οποία καίγονται εύκολα και γρήγορα.

Στην πραγματικότητα, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της κάθε κατηγορίας αλλάζει και η η θερμαντική ισχύς, η ποσότητα δηλαδή της θερμικής ενέργειας που παράγεται από την πλήρη καύση ενός κιλού ξύλου.

Γενικά, από τις δύο μεγάλες κατηγορίες το σκληρό ξύλο θεωρείται πιο αποτελεσματικό για το τζάκι μας. Τα καυσόξυλα που προέρχονται από την κατηγορία αυτή ζυγίζουν περίπου 650 kg/m3 και παράγουν μια σχετικά μέτρια φλόγα με μεγάλη διάρκεια. Τα σκληρά ξύλα είναι επομένως ιδιαίτερα κατάλληλα για οικιακή θέρμανση.

Το μαλακό ξύλο, έχει βάρος περίπου 550 kg/m3. Ανάβει εύκολα και ως εκ τούτου, συνιστάται να το χρησιμοποιήσετε στην πρώτη φάση της καύσης για να ξεκινήσετε τη φλόγα. Καίγεται όμως γρήγορα ενώ αναπτύσσει μια μεγάλη φλόγα, πιο κατάλληλη σε μεγάλα τζάκια ή και φούρνους.

 

Διαφορετικά είδη, διαφορετική καύση

Καυσόξυλα από οξιά της οποίας ο κορμός είναι γενικά συμπαγής και επομένως βαρύς, θεωρούνται μία άριστη επιλογή για το τζάκι σας. Συγκεκριμένα η οξιά καίγεται σχετικά αργά και παράγει υψηλή θερμαντική αξία.

Το πουρνάρι είναι ένα ακόμη σκληρό και υψηλής ποιότητας ξύλο με μεγάλη θερμική απόδοση. Καίγεται πιο αργά από όλα τα υπόλοιπα ξύλα, στοιχείο που το καθιστά ιδανικό ξύλο για τζάκι, ωστόσο δεν υπάρχει σε μεγάλες ποσότητες.

Δεν πετάει σπίθες, παράγει ήπια φλόγα και καίγεται πιο αργά. Ο λόγος για τα καυσόξυλα από δρυ, από τα πλέον δημοφιλή στην Ελλάδα ξύλα για τζάκι. Ωστόσο η δρυς ανάβει δύσκολα επομένως θα χρειαστεί κάποια βοήθεια είτε με μικρότερα κλαράκια είτε με κάποιο προσάναμμα.

Μια ακόμη εξαιρετική επιλογή για αργή καύση και μεγάλη απόδοση είναι τα ξύλα για τζάκι από πορτοκαλιά. Πράγματι, τελευταία το είδος αυτό προτιμάται ιδιαιτέρως για το άναμμα του τζακιού καθώς στα θετικά του προστίθεται και το υπέροχο άρωμα που αφήνει στον χώρο.

Αν θέλετε να ανάψετε εύκολα το τζάκι σας, το πεύκο από την κατηγορία των μαλακών ξύλων είναι μία επιλογή καθώς έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε ρετσίνι. Ωστόσο είναι επίσης και ένα ξύλο που καίγεται πιο γρήγορα από τα υπόλοιπα ενώ λόγω του ότι «σκάει» εύκολα απαιτεί και ιδιαίτερη προσοχή. Αυτό συμβαίνει μόνο όταν έχει τη φλούδα. Χωρίς φλοιό δε σκάει καθόλου.

Η διάσημη ελιά ανάβει επίσης σχετικά εύκολα. Καθώς καίγεται αργά, παρατείνοντας έτσι τη διάρκεια της φωτιάς, αποτελεί ένα δημοφιλές καυσόξυλο και οικονομική λύση για τη θέρμανση στον χώρο.

Ξήρανση και Φύλαξη

Άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό των ξύλων που προορίζονται για καύση είναι η ξήρανσή τους. Πράγματι, οι κορμοί μετά την κοπή πρέπει να παραμείνουν στον ήλιο για να χάσουν το κλασικό πράσινο χρώμα τους. Αν η ξήρανση δεν γίνει σωστά, το καυσόξύλο μπορεί να προκαλεί αυτό τον ενοχλητικό καπνό όταν καίγεται στο τζάκι μας – δηλαδή να «καπνίζει». Αλλά και να βγάζει σπίθες λόγω της τανίνης – το φυσικό συντηρητικό που διασκορπίζεται όταν οι κορμοί μείνουν εκτεθειμένοι στις καιρικές συνθήκες για περίπου δύο χρόνια.

Είναι επομένως προφανές ότι τα ξύλα που έχουν κοπεί για τζάκι θα πρέπει να έχουν παραμείνει αχρησιμοποίητα για αρκετό διάστημα ώστε να στεγνώσουν. Ταυτόχρονα όμως πρέπει να είναι και προστατευμένα ώστε να μειωθεί η περίσσια υγρασία.

Σίγουρα για πολλούς θα είναι οικεία η εικόνα με τα στοιβαγμένα ξύλα, δίπλα στο χωριάτικο σπίτι – ειδικά σε ορεινές περιοχές όπου το κρύο διαρκεί περισσότερο μέσα στο έτος. Οι παππούδες μας ήξεραν ότι τα καυσόξυλα πρέπει να τακτοποιούνται σύμφωνα με τον τύπο τους και ανάλογα τη χρήση. Έτσι και σήμερα, τα ξύλα στοιβάζονται τόσο ανάλογα με το είδος όσο και με το μέγεθος.

Εκτός από την αποθήκευση των κορμών σε προστατευμένους και αεριζόμενους χώρους, -προκειμένου να επιτευχθεί ο σωστός βαθμός υγρασίας, περίπου 10-15%.

Κλασικό και ενεργειακό τζάκι

Το κλασικό, συμβατικό τζάκι που συνήθως έχει μεγάλο άνοιγμα επιτρέπει περισσότερες επιλογές. Γενικά, τα ανοιχτού τύπου τζάκια είναι πιο απλά στη χρήση καθώς η μεγάλη καμινάδα και συνάμα η είσοδος οξυγόνου ευνοούν το άναμα των καυσόξυλων. Επιπλέον, η επάρκεια χώρου επιτρέπει την επιλογή καυσόξυλων μεγαλύτερων διαστάσεων.

Η χρήση ενεργειακών τζακιών, ειδικά στην Αττική και τις μεγάλες πόλεις είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη τα τελευταία χρόνια. Και όχι άδικα αφού πρόκειται για μία πολύ οικονομική λύση θέρμανσης σε συνδυασμό με τη μοναδική ατμόσφαιρα που προσφέρει το τζάκι. Ωστόσο, στην περίπτωση που διαθέτετε ενεργειακό τζάκι η επιλογή των καυσόξυλων θα πρέπει να γίνει με άλλα κριτήρια.

Ένα πρώτο στοιχείο που πρέπει να προσέξετε κατά την επιλογή των καυσόξυλων για το ενεργειακό σας τζάκι είναι κατ’ αρχάς να είναι «καθαρά», δηλαδή να μην παράγουν πολύ καπνό. Έτσι, είναι καλύτερα να αποφύγετε ξύλα από κωνοφόρα δέντρα όπως το πεύκο και το έλατο, τα οποία έχουν μεγάλες ποσότητες ρητίνης. Επίσης, συνίσταται να αποφεύγετε τα κυπαρίσσια και τη ρίζα ελιάς η οποία ίσως να έχει μικρές ποσότητες από χώμα, προκαλώντας επομένως αρκετό καπνό κατά την καύση.

Αν λοιπόν επιθυμείτε τη μέγιστη απόδοση για το ενεργειακό σας τζάκι, προτιμήστε συνδυασμούς ξύλων, όπως: οξιά-δρυς, οξιά-ελιά, οξιά-πουρνάρι ή οξιά-πορτοκαλιά. Οι συνδυασμοί αυτοί όχι μόνο εξασφαλίζουν εύκολο άναμμα και φλόγα που διαρκεί αλλά και –ακριβώς λόγω της διάρκειας- εξοικονόμηση χρημάτων. Μήπως όμως το ενεργειακό σας τζάκι είναι «κασέτα», δηλαδή κλειστού τύπου; Και πάλι προτιμήστε τους παραπάνω συνδυασμούς καυσόξυλων. Ωστόσο, στην περίπτωση αυτή προτιμήστε ξύλα με μικρότερες διαστάσεις ώστε να χωρούν στο τζάκι αλλά και στο σημείο που θα τα αποθηκεύσετε.

Η καλύτερη εποχή πάντως για να προμηθευτεί κανείς τα καυσόξυλα για το ενεργειακό τζάκι του είναι ακριβώς οι καλοκαιρινοί μήνες καθώς έτσι πετυχαίνει όσο το δυνατόν λιγότερη υγρασία – και άρα καλύτερη απόδοση.

Για ξύλα για τζάκι στην Αθήνα στις οικονομικότερες τιμές μόνο στην Agrowood!!